Artikel 01/04/2020 - Ludo Verhaege
Over de moeizame totstandkoming van de Oxford English Dictionary
Films over taal: we kennen er niet zo heel veel en het is misschien alleen een echt sexy onderwerp voor linguïsten, maar onlangs zagen we er nog eentje die we kunnen toevoegen aan de vijf talige filmtips die we net voor de zomer van 2017 postten. Het gaat over The Professor and the Madman, een film uit 2019, die, toegegeven, bij het uitkomen aan onze aandacht was ontsnapt.
In deze tijden van corona zappen we al eens vlugger door het streaminggewijze filmaanbod, en we botsten tot onze verbazing op een film over de totstandkoming van de eerste editie van de Oxford English Dictionary. Met Mel Gibson en Sean Penn, godbetert! Van het thema ging ons hart meteen rapper slaan, maar dat huppelige ritme werd toch enigszins getemperd door de vraag waarom de film weinig of geen naamsbekendheid heeft verworven, ondanks de ronkende acteursnamen.
Met die spreidstand aan verwachtingen waagden we het er toch op, en de balans helde uiteindelijk over naar onze initiële linguïstisch geïnspireerde cardiale capriolen: zeer boeiend om te zien hoe ene – eigenlijk ongeschoolde – James Murray (Mel Gibson) zijn leven heeft gewijd aan de eerste katernen van de Oxford English Dictionary. Met vallen en opstaan, maar met veel passie voor taal en de betekenis van woorden. Dat spat van het scherm, en dat is aanstekelijker dan een nies van een coronapatiënt.
Dramatische elementen zijn de tegenwerking die hij daarbij krijgt vanuit de echte academische kringen van Oxford en de hulp van W.C. Minor (Sean Penn), een gedetineerde psychiatrische patiënt en voormalige dokter, die bovendien een moord op zijn geweten heeft. De verbetenheid waarmee ze op zoek gaan naar citaten, voorbeelden en contexten om de woordbetekenissen te staven, deed me zowaar wat terugdenken aan de tijd toen ik mijn masterproef schreef en ik voor alle termen uit mijn medische vertaling ook de nodige contexten moest vinden om mijn vertaling hard te maken. In pré-internettijden, jawel. Dat ze terloops nog wat frases debiteren uit Paradise Lost van John Milton, juicht een beetje anglofiel ook kamerbreed glimlachend toe.
Is het daarom dat de film me uiteindelijk toch beviel? Veel bijval krijg ik niet in mijn appreciatie van deze prent: de reviews zijn zeer lauw (ja, hij is wat traag) en uiteindelijk is het helemaal niets geworden in het commerciële circuit. De productie van de film verliep naar verluidt even moeizaam als de opstart van de Oxford English Dictionary: een soort metaparallel die misschien ook zijn invloed op het halvelingse floppen van de film heeft gehad. Toch waag ik het erop: heb je enige affectie voor (de Engelse) taal, trek toch maar eens twee uurtjes van je tijd uit. Al is het maar om de betekenis van zymurgie te weten te komen.
Daag ons niet uit! Of juist wel. Wedden dat we er vijf vinden? We plooien ze graag naar leuk leesvoer voor je lezers. Wordt altijd goed gelezen, want wie laat zich nu niet geregeld betoveren door de magie van het witte doek? Mail naar hallo@kameleons.be, bel ons op 09 274 13 30 of vul onderstaand formulier in.
Tags
Gerelateerde berichten
Deel dit artikel via
- 46 shares -